Mantar ve havalandırma
Misel geliştirme aşamasında havalandırmaya pek ihtiyaç duyulmaya bilir. Zira bu dönemde misellerin soluması için gerekli hava atmosferde bulunabilir. Buna karşılık früktifikasyon aşamasında yani ikinci gelişme döneminde mantarın yüksek havalanma isteği başlar. Bu istek hasadın başlamasıyla en üst düzeye ulaşır. Havalandırma esas olarak atmosferde biriken karbondioksitin atılması ve taze hava ile değiştirilmesini amaçlar. Ayrıca atmosferdeki nem ve sıcaklık düzeyinin korunmasına ve düzenli biçimde dağıtılmasına da yardım eder.
Mantar oluşumu ve hasat döneminde havadaki karbondioksit oranı %0.03 ile %0.1 arasında bulunmalıdır. Bu değerler arasında şapka oluşumu normal gerçekleşir. Karbondioksit oranının % 1.0 ile 1.8 arasında karbondioksit bulunduran atmosferde mantarlar anormal gelişirler, saplar incelir ve uzar, kalite hızla düşer. Oranın daha da yükselmesi ile misel gelişmesi yavaşlar ve %2 den sonra durur. Miseller vegetatif safhada kalırlar, früktifikasyon gecikir. Bu bakımdan oda havanın değiştirilerek karbondioksitli havanın atılması ve oksijenli temiz havanın alınması gerekir.
Havalandırmanın şiddeti ve sıcaklığına değişik faktörler etki yapar. Bunların en önemlileri yetiştirme odalarının büyüklüğü odalardaki kasa veya torba miktarı ve ürün dalgası, yetiştirme yerinin sıcaklığı, odalarda çalışan personelin sayısı ve yetiştirilen mantar çeşididir. Bazı çeşitler karbondioksite karşı diğerlerine göre daha fazla CO2 meydana getirirler ve daha fazla havalandırmaya gerek gösterirler. Yüksek sıcaklıklarda solunum arttığından CO2 miktarı da yükselir ve daha sık havalandırma yapma gereği doğar. Birim hacimdeki kompost miktarı ve ürün dalgasının kuvveti de, CO2 miktarını etkileyeceğinden havalandırma oranını belirlemede göz önüne alınmalıdır. Ayrıca odada çalışan işçilerin kişi başına saatte 30 litre kadar karbondioksit gazını odaya verdikleri de unutulmamalıdır.
? Pleurotus spp. misellerinin CO2 toleransı oldukça güçlüdür.
? Pleurotus spp. misellerinin gelişimi, CO2 konsantrasyonu %15-20 olmalı, CO2 konsantrasyonu % 30’a ulaşınca misel
gelişimi hızla azalır.
? Pleurotus miselleri yüksek CO2 konsantrasyonuna toleranslı oldukları halde, Pleurotus şapkası yüksek CO2 konsantrasyonuna dayanamaz. CO2 konsantrasyonu üretim odasında ya da torbalarda yüzde 0.06 ppm seviyesine ulaştığında sap uzar ve şapka gelişimi engellenir. Bu nedenle taslak gelişimi ve özellikle şapka oluşumu dönemlerinde belirli aralıklarla üretim odalarına taze hava girişinin sağlanması gerekir.
? Ancak bunda aşırıya kaçılmamalıdır. Aşırı havalandırma, aşırı nem kaybına sebep olur, üretim odasının nemi düşer, ortam kurur.
