Bal Mantarı

Bal mantarı

Bal Mantarı
Bal Mantarı Nedir? Bal Mantarı Nasıl Tanınır? Bal Mantarı Nerelerde Yetişir? Bal Mantarı Ne Zaman Toplanır? Bal Mantarının Faydaları Nelerdir? Bal Mantarının Zararları Nelerdir? Bal Mantarı Nasıl Tüketilir? Bal Mantarı Zehirli mi?

Bal Mantarı – Armillaria mellea
Dünyada keşfedilen en büyük canlı türü, Latince adı Armillaria mellea olan Bal Mantarı, Amerika Birleşik Devletleri’nin Oregon Bölgesi’nde yaklaşık 3.8 km karelik alana yayılmıştır. Malheur Ulusal Orman’ında bulunan ve 2200 hektarlık alana yayılan Bal Mantarı örgü şeklinde tüm araziyi sararak hem toprağın altını hem de ağaçları sarıp büyümüştür.

Yaklaşık 3 metre yerin altına inebilen bal mantarı en büyük canlı kolonisi olarak nitelendirilir. 2400 yıldır boy attığı saptanan mantar çeşidi, 1998 yılında ormanda yer alan ağaçların nedensiz ölümü üzerine yapılan araştırmalar sonucu keşfedildi. Ağaçlara parazit olarak yerleşen bal mantarı ağaçların beslenmelerini önleyerek ormanın büyük bir bölümünün yok olmasına neden oldu.Çok yoğun kitle halinde populasyonları vardır. Pişirildiğinde yenen değerli bir mantardır.

Armillaria mellea, ayakkabı bağına benzeyen kök şeklinde olduğu için Rhizomorf adı verilen siyah uzun iplikler şeklinde özel misel oluşumları ile kolayca yayılmaktadır. Rhizomorflar çürütülmüş odunları bir ahtapot gibi sarmakta, özellikle kabukla odun arasında yada toprak içerisinde yaygın bir şekilde bulunmaktadır. Bu mantar hemen her tür iğne ve yapraklı ağaçlarda en tehlikeli parazit mantarlardan birisidir. Aynı zamanda da saprofit olarak ta yaşamını ve zararını sürdürmektedir. Mantarın zararına karşı henüz etkin bir tedavi yöntemi yoktur.

Bunu da oku :  Yaprak mantarı

Bal Mantarı Nasıl Tanınır?
Şapka : 3-15 cm. çapında, çok değişken, önce dışbükey, sonra yassılaşmakta ve merkezi basık, dalgalı kenarlı, kirli sarı, saman rengi veya koyu kahverengi, çoğunlukla zeytinimsi kırmızı renge dönüşür. Şapka üzerinde geçici balık pullarına benzer pullar vardır.

Sap : 6-15 x 1-1.5 cm., dip kısma doğru daralmakta, yada dip kısmı şişkin. Önce beyazımsı, sonra kırmızımsı kahverengi, sapın üst kısmına doğru halkası olup, bu halka önceleri beyaz, sonra sarımsı yada pembemsi kahverengi ve genellikle yaşlandıkça halka üzerinde koyu lekeli benekler oluşur.

Spor İzi : Soluk krem renginde, eliptik 8-9 x 5-6 m.

Bal Mantarının Tadı ve Kokusu Nasıldır?: Tadı hafif buruk olup, güçlü bir kokusu vardır.

Bal Mantarı Nerelerde Yetişir? : İstanbul civarında (Belgrat ormanı) yetişir.Yapraklı ve iğne yapraklı ağaçların üzerinde ve bunların devrik kütükleri üzerinde salkım gibi birçoğu bir arada bulunur yada orman toprağı üzerinde yoğun bir şekilde bulunmaktadır.

Bal Mantarı Ne Zaman Toplanır? : Yaz mevsiminden erken kışa değin görülür.

Bal Mantarının Faydaları Nelerdir?
+ Yüksek oranda D vitamin içeren bal mantarı kemik ve diş sağlığının gelişimi açısından oldukça önemlidir.

+ Düşük kalorili bir besin olan mantar, yüksek lif içeriği sayesinde zayıflama diyetlerinin etkisini güçlendirir. Bağırsak hareketlerini hızlandırarak kabızlığı önler. Mideyi geç terk eden mantar kan şekerinin yavaş yavaş yükselmesini sağlar ve uzun süre tokluk hissi yaratır.

+ Yüksek oranda B12 vitamini içerir. Sağlıklı saç ve cilt gelişimini destekleyen bal mantarı kalp hastalıkları riskine karşı vücudu korur. Sinir hücrelerinin hasar görmesini engeller ve hücre yaşlanmasının önüne geçer.

Bunu da oku :  Kar çanı

+ İçeriğindeki selenyum nedeniyle antioksidan özellik gösteren bal mantarı, vücudun bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Bağışıklık sistemindeki güçsüzlüğe bağlı olarak gelişen kanser hücresi oluşumunu engeller ve oluşan hücrelerin çoğalmasını önler.

+Sülfür içeren ergothionein aminoasidi içeren bal mantarı, yıpranan hücrelerin onarılmasında önemli rol oynar.

+İçeriğinde yer alan CLA yani konjuge linoleik asit sayesinde vücudun yağ dokusunu kaybetme çabasına yardımcı olur. Yağsız dokuyu arttırmak isteyen sporcuların mantar tüketimini arttırmaları önerilir.

+Kan basıncının düzenlenmesinde faydaları vardır. Tansiyon yüksekliği olanlarda tansiyonu düşürücü özellik gösterir. Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olur.

+Biyoaktif içeriği yüksek bir mantar çeşidi olan bal mantarı antiviral ve anti bakteriyel özellik gösterir. Soğuk algınlığı sonucu gelişen ve bulaşıcı olan nezle, grip gibi hastalıkların önlenmesinden önemli rol oynar.

Bal Mantarının Zararları Nelerdir?
Hassas bünyeye sahip olan kişilerde bal mantarı tüketimi mide bulantısı, kusma gibi rahatsızlıklara neden olabilir.

Tüm mantarların alerjen olma riski vardır. Bu nedenle mantar tüketimine dikkat edilmesi gerekir. Aşırı tüketiminde mide de şişkinlik, gaz, ishal, kusma ve bulantı gözlenebilir.

Bunu da oku :  Mart Mantarı

Bal Mantarı Nasıl Tüketilir? Bal Mantarı Zehirli mi?
Bal mantarı birçok ülkede yenilebilir bir mantar türü olarak kabul edilir ve yabani mantarların arasında en lezzetlilerinden olduğu düşünüldüğünden piyasa fiyatı da oldukça yüksektir. Çiğ Bal Mantarı az miktarda zehir barındırdığından mantarın tüketilmeden önce en az 15 dakika pişirilmesi gerekir. Pişirme öncesi mantarların temizlenmesi ve şapka kısımlarının saplarından ayrılması gerekir. Sapları tüketime uygun olmayan mantarın yalnızca şapka kısmı pişirilir. Birçok tarifte bal mantarı diğer malzemelerle birlikte kullanılır ve tek başına tüketilmez.


Meşe ağacında Bal mantarı bulduk ?

Bal mantarı pişirildiğinde saldığı yoğun su nedeniyle en yaygın olarak çorbalarda ve kremalarda kullanılır. Bu yoğun su sayesinde bal mantarı, eklendiği tarife lezzet katmasının yanı sıra kıvam da verir. Maydanoz, nane, fesleğen gibi birçok yeşilliğe yakışan bal mantarı genellikle bu yeşillikler ile birlikte hazırlandığı soslarda kullanılır. Krema ya da yoğurt ile hazırlanabilen bu soslarda bal mantarının tadı sarımsakla ve de çeşitli baharatlarla zenginleştirilebilir. Hazırlanan sos makarnalarda ve kırmızı et yemeklerinde kullanılabilir.

Click to rate this post!
[Total: 1 Average: 5]
(Visited 172 times, 1 visits today)

Related posts

Leave a Comment