Ölüm meleği Amanita phalloides (Köygöçüren, Evcikkıran olarak da adlandırılır.) Köygöçüren mantarı (Latince Amanita phalloides; evcikkıran ya da ölüm meleği de denir), Amanitaceae familyasından zehirli bir mantar türü. Türkiye’deki ölümcül zehirlenmelerin neredeyse %90 kadarından sorumlu, son derece zehirli ve tehlikeli bir mantardır. Bu mantara yaz başlarında ve sonbahar aylarında ormanlarda çok sık rastlanır. Mantarın içerdiği amanitin (özellikle, Amanotoxinler’den alfa amanitin) ve phalloidin maddeleri, sindirildikten 8-12 saat sonra ilk belirtilerini gösterir ve 3-4 gün içinde karaciğer-böbrek metabolizmasını yok eder. Zehirine karşı henüz yetkin bir ilaç geliştirilememiştir. Tedavide silibinin dihydrogen disuccinate disodium enjeksiyonu…
Read MoreAy: Nisan 2021
Yalancı dede mantarı
Yalancı dede mantarı Lepiota bruneoincarnata (Agaricales/Lepiotaceae) Tehlikeli ve öldürücü bir mantardır. Halk arasında “dede mantarı” olarak bilinen yenilebilir mantarlar ile karıştırılabilir. Şapka, 3,5 cm çapında küremsi, biraz dışbükey, mantar olgunlaştıkça düzlemsel bir hal alır. Kenarları ince olup, eğik değildir. Kutikül yapışık kurudur. Şapkanın merkezinde konsantrik durumlu kestane renkli pullar bulunması tipik olup, şapkanın rengi kırmızımsıdır. Lameller; sıkça dizilidirler, 5-10 mm. genişlikte, nazik ve sapa kadar ulaşır. Renk beyazımsıdır. Sap; 3×0.6 cm., şapkadan ayrılabilir. Bazen üstte ve altta biraz daralabilir, sap lamellerin altında vazo gibidir. saplarında ortaya yakın yerbir yerde annulus…
Read MoreAl sinekçi mantarı
Al sinekçi mantarı Amanita muscaria (Gelin mantarı olarak ta adlandırılır) İbotenik asit, müsimol gibi zehirli bileşikler içeren zehirli bir mantardır. Pantherina sendromu zehirlenmesine yol açar. Yarattığı delilik krizleri 4-6 saat sürer. Bu mantardan etkilenenlerde; ruh halinin değişmesi, (keyifli veya kaygılı durum), nedensiz gülme, hayal görme, konuşma güçlüğü, kas spazmları, görme ve işitme bozukluğu, yorgunluk gibi belirtiler görülür. Bu mantardan zehirlenmelerde ölüm olayı nadirdir, özellikle küçük çocuklarda tehlikeli olabilmektedir. Sinek mantarı (Amanita muscaria), Gelin mantarı olarak da bilinen, Amanitaceae familyasından zehirli ve halüsinojen bir mantar türüdür. İbotenik asit, müsimol gibi zehirli…
Read MoreAğulu mantar
Ağulu mantar Omphalotus olearius (Agaricales/Tricholomataceae) Zehirli bir tür olan bu mantar, yurdumuzda yetişen “Cüce kız, Meşe mantarı, Horoz mantarı” olarak tanınan Cantharellus cibarus ile karıştırılabilir. Fakat bu tür daha yumurta sarısı renkli, üzeri yağlımsı gibi, lamellerinin çatallı ve aralarının birleşmiş olmasıyla ayırt edilir. Şapka, 7-10 cm, konveks, sonra huni biçimli, üst yüzeyi portakal sarısı, ipek gibi parlak, dalgalı, yaşlılarda portakalımsı-kahverenklidir. . Ağulu mantar yayılışıLameller; değişik uzunluklarda, eşit değil, sık, yaklaşık 5-6 mm. eninde, ince, sapa dekurrent olarak bağlanır. Sarımsı turuncu renkli, parlak, kenarları akut, genellikle diğer kısımlara rağmen daha koyudur.…
Read MoreTıbbi mantarlar
Tıbbi mantarlar Tıbbi mantarlar birçok hastalığın tedavisinde faydalı oldukları araştırmalar sonucunda tespit edilmiş olan mantarlardır. Bu mantarların içerisinde bulunan polisakkaritler bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve tümör gelişimini inhibe edebilir. 1960’lı yıllardan bu yana tıbbi mantarlar hakkında yapılan araştırmalar sonucunda mantarın tamamının kullanılmasından ziyade daha çok mantar ekstrelerinin kullanımı ve etkileri hakkında bilgiler edinilmiştir. Yapılan bu araştırmalar sonucunda mantarların direkt bakteri virüs veya kanser hücrelerini öldürmediğini fakat bağışıklık sistemini düzenledikleri ve güçlendirdikleri tespit edilmiştir. Bazı ülkelerde, artan klinik bulguların ardından mantarlardan izole edilmiş ekstreler olan PSK ve Lentinan’a destekleyici kanser ilacı ruhsatı…
Read MoreReishi mantarı
Reishi mantarı Reishi mantarı; Asya kıtasının nemli ve sıcak yerlerinde yaygın bir şekilde yetişip, Latince ismi Gandoderma Lucidum olan bir mantar çeşididir. Ganoderma mantarı şekilde bilinen bu mantar türü, Çin’de çok uzun senelerden beri kullanılan bir mantardır. Reishi mantarı; yeşil, mor, kırmızı, siyah, beyaz, sarı gibi pek çok renkli türleri bulunuyor. Fakat en fazla kullanılan reishi mantarı türü kırmızı olanıdır. Bununla beraber üstünde en fazla çalışılan ve günlük kullanım açısından en fazla bilinen ganoderma türüdür. Ganoderma Iucidium (“parlak ten”) sert odunsu dokusu ve parlak, cilalı görünümüyle görsel olarak çarpıcı bir…
Read MoreHindi kuyruğu mantarı
Hindi kuyruğu mantarı Trametes versicolor olarak da bilinen Coriolus versicolor Çin ve Avrupada ağaçlık alanlarda kolayca bulunan bir mantardır ve ABD’de Pasifik kıyısının meşe ormanlarında en yaygın olarak bulunan polipordur. Kerestesi sert olan yıkılmış ağaçların ve dalların üzerinde kümeler ya da dizler halinde büyür, çoğunlukla büyük koloniler oluşturur. Çoğu zaman renklidir, kontrast oluşturan şeritler içerir, değişmekle birlikte, beyaz, gri, kahverengi, siyah, mavi ya da hatta kırmızının tonlarını barındırır. İnce, kadifemsi, genellikle 2-7cm genişliğinde bir gövdesi vardır, dalgalı rozetler şeklinde yelpaze gibi çevreye yayılır, bu görünüm halk arasında hindi kuyruğu denmesine…
Read MoreHimematsutake
Himematsutake Agaricus blazei (“güneş mantarı”)nın tıbbi mantarlar arasında olağandışı bir konumu vardır, öyle ki doğal ortamı Asya değildir. Aslında, Japonlar tarafından ticari olarak yetiştirilmek üzere Brezilya’dan ithal edilmiştir. Ilık iklimlerde daha iyi gelişen bir mantardır; doğrudan toprakta yetişir ve hafifçe armut biçimli sapı ve kubbeli, “solungaçlı” şapkasıyla klasik bir mantar görünümüne sahiptir. Tarif: “Güneş mantarı”, klasik bir mantar görünümü, kubbeli şapka, Brezilya’nın yerlisi. Aktif bileşenler: Bilinen en yüksek Beta-1,3-gulukan, polisakkarid, sterol (ergosterol dahil) düzeyleri. Kullanımlar Antikanser etki: Hayvan çalışmalarında güçlü bir antitümör etkinlik göstermiştir. Antimikrobiyal özellikler: Özellikle Salmonella’ya karşı antibakteriyel…
Read MoreTırtıl mantarı
Tırtıl mantarı Tırtıl mantarı (Cordyceps sinensis), bir mantar türüdür, yağmur ormanları ve Çin’in bazı bölgelerinde yaşar. Tırtıl mantarının büyümesi gerçekten şaşırtıcıdır. Bu mantar kışın, bir böcek (larva formunda) kış uykusuna yattığı zaman onun dolaşım sistemine girer. Mantarın iplikçikleri larvada besin alımı sonrası o kadar hızlı bir şekilde büyümektedir ki en sonunda her şeyi kaplayan bir kabuk oluşturur. Daha sonra böcek bu yüzden ölmekte ve kabuğu bir kozaya dönüşmektedir. Sonraki sene yaz mevsimi geldiğinde kurtçuğun üst kısmı yerden dışarı çıkar ve bir ota dönüşür. Karıncadan, tırtıla, çekirgeye kadar degişik böceklerin popülasyonları…
Read MoreZhu Ling
Zhu Ling Aynı zamanda Grifola umbellata olarak da bilinen Polporus umbellatus (“Şemsiyeye benzer polipor”) tek bir saptan yoğun rozetler halinde gelişen beyazımsı gri bir mantardır. Çin, Avrupa ve Amerika’nın Doğusu ve Kuzey’inin orta bölgelerinde yaprak döken ormanlarda bulunur; ölü ağaç köklerinde ya da huş ağacı, akçaağaç, kayın ve söğüt köklerinde büyür. Tarif: “Şemsiyeye benzer polipor”, beyazımsı gri renkte, Avrupa, Çin ve Kuzey Amerika’da bulunur. Aktif bileşenler: Ergosterol, çözünen polisakkarid I (Gu-I), x-hidroksi-tetrakosanoik asit, biotin, protein ve çeşitli mineraller (potasyum, kalsiyum, magnezyum ve demir dahil) Kullanımlar Antikanser etki: Akciğer ve diğer…
Read More